Kürtçe oyunların yasaklanmasına, Kürtçe şarkı söyleyenlerin yasaklanmasına, çeşitli illerde gerçekleştirilen ırkçı saldırılara ve hükümetin Kürtleri hedef alan diline rağmen Kürtçe öğrenmek isteyenlerin sayısında artış yaşandı.
İSTANBUL KÜRT ENSTİTÜSÜ: 6 BİN BAŞVURU
İstanbul Kürt Enstitüsü 1997 yılından beri Kürtçe eğitim vermektedir. Bugüne kadar binlerce kişi enstitüde eğitim alarak Kürtçe öğrenmiştir. Enstitüye son beş yılda 6 bin kişi başvurdu. 4.000 aday eğitimlerini tamamladı.
İBB: 1500 KİŞİ BAŞVURDU
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı İSMEK’lerde 2020 yılında Kürtçe kursları açıldı. İBB’den yapılan açıklamada, İSMEK kurslarına iki yılda 1500 kişinin Kürtçe öğrenmek için başvurduğu belirtilirken, “İSMEK’lerde 450 katılımcı Kürtçe eğitimini tamamladı. 2022-2023 eğitim-öğretim döneminde Enstitü İstanbul İSMEK Dil Okulu, Kadıköy Rasimpaşa Eğitim Merkezi ve Sultangazi Hoca Ahmet Yesevi Kültür Merkezi’nde eğitimler verilmektedir. Eğitimleri iki eğitmenle başladı. Ancak şu anda Kürtçe eğitim veren bir eğitmen var. Eğitmen alım süreci devam etmektedir.
‘KÜRTÇE ÖĞRENME RİSKİNİ GÖRÜYORUZ’
İstanbul Kürt Enstitüsü Eşbaşkanı Eyüp Subaşı, kendi gözlemlerine göre Kürtçe öğrenmek isteyenlerin sayısında artış olduğunu söyledi. Subaşı, “Özellikle siyasi bilinci gelişmiş Kürtler arasında Kürtçe okuma yazma oranında artış var” ifadesini kullanan Subaşı, “Kürt kentlerinde Kürtçe konuşma konusunda belli bir rahatlık var. kamusal alan kürttür ama batıda büyük şehirlerde bu rahatlıktan bahsedemiyoruz belki istanbul için kısmen diyebiliriz ama ankara,bursa,sakarya,trabzon gibi şehirlerde durum böyle değil kürtçe konuşmak bu illerde sadece kamusal alanda değil, sokakta bile ölüm getirebiliyor.”
‘ÖNEMLİ GELİŞMELER’
Kürtçe’nin eğitimli ve siyaset bilincine sahip Kürtler arasında rağbet gördüğüne dikkat çeken dilbilimci Zana Farqînî, şunları söyledi: Ancak aile ve çocuklara baktığımızda tam tersi bir durum olduğunu gözlemliyorum. Sosyal dilbilim alanında kendi saha gözlemlerime dayanarak yapılan araştırmalara baktığımda çocuklarda dil kaybının arttığını görüyoruz. Ancak dil, kültür ve kimlik duyarlılığı geliştirmiş insanların anadilinde eğitim talepleri ve dili her ortamda kullanmaları konusunda çalışmalar yapması değerli bir gelişmedir.”
SOSYAL MEDYA ETKİSİ: DİL GELİŞİMİ İÇİN ÖNEMLİ
Farqînî sözlerini şöyle tamamladı: “Sosyal medyada dil kullanımını ve dil duyarlılığının gelişimini sevindirici bir durum olarak değerlendirmek mümkün. Bazı şeyleri gündeme getirmek için bu tür ortamların kullanılması ve insanların kendi dillerinde yazı yazmaları dilin gelişimi açısından değerli bir durumdur. Bir dil konuşuldukça ve yazıldıkça gelişir. Kürtçe yıllarca reddedildi. Kriminalize edildi. Bu dili kullananlara siyasi bir bakış açısıyla bakıldığı için, dillerini kamusal alanlarda kullanmamaya çalışılmıştır. Son yıllarda bu kısmen kırıldı. Manevi bir engelin üzerinden konuşmak hala mümkündür. Kürtçe konuştuğu, Kürtçe şarkı söylediği için insanların maruz kaldığı kötü muameleyi görebiliyoruz, basında çıkan haberleri okuyabiliyoruz. Ancak buna rağmen dil hassasiyeti olan kişilerin dili her alanda kullanma çabası ve ısrarı bu durumu kırmaya başladı.”
